ThiênThầnTrắng
Posts : 850
TEs : 6085
Điểm nổi tiếng : 25
Join date : 16/10/2011
Age : 32
Đến từ : Điện Biên yêu dấu
Tài sản của tôi
My Group:
Huân Chương & Championship Belt:
Pet:
 |  Tiêu đề: Marie Curie - Nữ bác học lừng danh nhất thế giới  Mon Nov 07, 2011 6:02 pm | |
| Marie
Curie (1867 - 1934) là một trong các nhà bác học tiền phong nghiên cứu
về chất phóng xạ. Các thành tích của bà rất lớn lao, đã ảnh hưởng tới
các nhà vật lý nguyên tử sau này và đã được xác nhận bằng hai Giải
Thưởng Nobel lừng danh. Việc khám phá ra neutron của Sir James Chadwick
và tính phóng xạ nhân tạo của Irène và Fréderic Jolio Curie đều bắt
nguồn từ các công trình khảo cứu của bà Curie. 1. Thuở thiếu thời.Ngày
7 tháng 11 năm 1867 tại Cracovie, một thị trấn nhỏ gần thủ đô Varsovie
nước Ba Lan, vợ chồng giáo sư khoa học Wladislaw Sklodowski đã cho chào
đời cô gái út đặt tên là Marya Sklodowski. Từ khi có mặt cô bé này, gia
đình Sklodowski đã không gặp may mắn và bà mẹ lại mắc chứng bệnh nan y:
bệnh ho lao, vì vậy, tuy yêu thương các con, bà Sklowdowski không bao
giờ dám ôm hôn chúng. Do thiếu tình thương của mẹ, cô bé Marya thường
quấn quít bên người chị cả là Zosia để nghe các câu chuyện cổ tích.
Ngoài ra, Marya còn ưa thích đứng ngắm cái tủ đựng các dụng cụ khoa học
của cha cô trong đó có bày nhiều thứ: nào các ống nghiệm, phong vũ biểu,
cân tiểu li, những cục đá địa chất… Cuộc
sống gia đình của Marya đã ít vui vẻ, tình hình quốc gia cũng chẳng
sáng sủa hơn. Vào khoảng năm 1872, khi Marya lên 5 tuổi, nước Ba Lan của
cô bị sâu xé bởi ba đế quốc: Nga, Đức và Áo. Miền quê hương của cô
thuộc khu vực ảnh hưởng của Sa Hoàng. Sau cuộc cách mạng nhân dân thất
bại năm 1831, vua Nicolas nước Ba Lan, dưới sự giật dây của nước Nga, đã
thẳng tay đàn áp các phần tử cách mạng ái quốc: cầm tù, đầy ải, tịch
biên gia sản… Ngoài ra, chính quyền còn cố tình áp dụng một đường lối
giáo dục rất vô nhân đạo: Chính sách ngu dân. Thời bấy giờ, khoa học và
triết học bắt đầu phát triển rất mạnh tại châu Âu, vậy mà các tư tưởng
của Auguste Comte, Darwin, những phát minh của Pasteur, Faraday… không
thể lọt nổi vào nước Ba Lan. Trong
hoàn cảnh đó, cô bé Marya đã cắp sách đi học. Mới trông bề ngoài, cô bé
không có vẻ gì là thông minh, xuất chúng mà trái lại, với khuôn mặt hơi
dài, với đôi mắt nâu mơ màng, cô bé còn tỏ lộ vẻ hơi đần. Tuy nhiên cô
bé Marya nổi tiếng học giỏi từ thuở nhỏ. Luôn luôn kém các bạn từ 2 tới 3
tuổi mà với môn học nào cô cũng đứng đầu lớp: Từ các môn học chính như
toán học, lịch sử, văn chương đến những môn phụ như tiếng Pháp, tiếng
Đức và cả Thánh Kinh nữa. Năm
Marya lên 10 tuổi, người chị thân yêu và cũng là người bạn tâm sự của
cô, chị Zosia, đã bị thiệt mạng vì mắc phải một bệnh truyền nhiễm do các
bạn cùng lớp mang tới: bệnh chấy rận. Rồi ít lâu sau, bà mẹ sau nhiều
năm bị vi trùng lao phổi tàn phá, đã từ giã cõi đời, để lại cho người
chồng gánh nặng nuôi dạy 4 đứa con thơ: một trai Joseph và 3 gái Hela,
Bronia và Marya, tất cả trong tuổi đi học. Năm
1883, Marya với tuổi 16, đã học xong ban trung học và tốt nghiệp ra với
lời khen thưởng của hội đồng giám khảo. Lúc đó anh Joseph đang theo học
tại trường Đại học Y khoa, chị Bronia cũng học xong ban trung học và
muốn trở thành bác sĩ nhưng vào thời đó, trường Y khoa không nhận vô các
nữ sinh viên, vì vậy chị phải xin đi dạy học.Năm
1884, chị Bronia sang Pháp theo học tại Đại học Paris. Sở dĩ chị Bronia
chọn nước Pháp một phần vì Đại học Sorbonne là một trường có nhiều vị
giáo sư danh tiếng mà phần lớn cũng vì nước Pháp là một nước Tự Do, điều
mong ước của tất cả sinh viên thế giới thời bấy giờ cũng như đối với
mọi thời đại. Ở Pháp, mọi ý kiến dị biệt đều được tiếp nhận, đây quả là
điều kiện tất yếu của mọi công việc tiến bộ về Khoa Học và Nghệ Thuật.
Trong khi chị Bronia theo hoc để trở thành bác sĩ thú y tại Paris thì ở
Ba Lan, Marya xin được một chân giáo sư tại một vùng quê hẻo lánh. 2. Thời kỳ du học.Nghề
gõ đầu trẻ không phải là nghề mà Marya ưa thích. Sau 6 năm trời kéo dài
cuộc sống khô khan ấy, đến năm 1891, Marya quyết định viết thư cho chị
Bronia, xin chị giúp đỡ nàng sang Pháp du học. Vào ngày lên đường, Marya
đã ngập ngừng nói với cha: "Cha ơi, con sẽ không đi lâu, chừng hai hay
ba năm học xong, con sẽ trở về sống bên cha mãi mãi". Nhưng Marya đã
không giữ được lời hứa chân thành này. Một nhà bác học, một người chồng,
một người bạn tri kỷ đã giữ nàng lại đất Pháp, người đó là Pierre
Curie. Khi
sống tại Pháp, muốn cho tên mình dễ đọc, Marya đã "phiên âm" tên nàng
sang tiếng Pháp thành Marie: Marie Sklodowski. Marie không theo hoc Y
khoa, Nha khoa hay Dược khoa là những môn học ưa thích của phụ nữ thời
đó. Không hiểu nghĩ sao, nàng lại chọn môn Khoa Học thuần túy. Trong
buổi ban đầu gặp khó khăn về ngôn ngữ, Marie đã được sự hướng dẫn của
một giáo sư trẻ tuổi, có tài: Giáo Sư Paul Appell. Ngoài ra, nàng còn
được học hỏi với các Giáo Sư Gabriel Lippmann và Edmond Bouty. Nàng cũng
gặp gỡ các nhà vật lý lừng danh thời bấy giờ như Jean Perrin, Charles
Maurain và Aimé Cotton… Cuộc
sống của một du học sinh thật là vất vả, với một nỗi khó khăn đã ngăn
trở sự học, đó là vấn đề tiền bạc: tiền ăn, tiền học, tiền mua sắm, tiền
xe buýt ngày hai buổi đi học. Mùa đông tại Paris, trời lạnh như cắt da
nhưng nàng Marie can đảm này đã dấn thân vào việc học và Trời đã không
phụ công của người có chí: sau ba năm học tập, nàng đã đỗ đầu trong kỳ
thi ra trường và được cấp văn bằng Cử Nhân Khoa Học năm 1893 và năm sau,
đậu thứ nhì trong kỳ thi lấy văn bằng Cử Nhân Toán. Học xong, nàng
Marie đã định quay về nước nhưng do sự hiểu biết hoàn toàn thuộc về phạm
vi lý thuyết, nàng muốn phục vụ Tổ Quốc không phải chỉ với chức vụ Giáo
Sư mà bằng tài năng của một kỹ sư, nàng Marie muốn giúp đỡ đồng bào
bằng những công trình thực tế hơn. 
1893, do sự giới thiệu của bà Dydynska cũng là người Ba Lan, nàng Marie
xin được học bổng Alexandrowitch để học về ngành luyện sắt và thép.
Nàng được giới thiệụ với một vị Giáo Sư trẻ tuổi, đang khảo cứu về hiện
tượng từ tính của các chất gang thép: Giáo Sư Pierre Curie. Pierre Curie
sinh ngày 19/4/1859 tại Paris, là con thứ hai của Bác Sĩ Eugène Curie.
Năm 16 tuổi, Pierre đã đậu bằng trung học và năm 18 tuổi lại đậu Cử Nhân
Khoa Học, rồi được chấp nhận làm Giảng Nghiệm Viên tại Trường Đại Học
Paris vào năm 1878. Khi tốt nghiệp đại học ra, ông Pierre Curie đã cùng
với người anh là Jacques vùi đầu vào các công cuộc thí nghiệm: Họ nghiên
cứu tính áp điện (piezoelectricity) của các tinh thể, đặc biệt là của
tinh thể thạch anh (quartz). Năm
1883, anh Jacques được bổ nhiệm làm Giáo Sư tại trường Đại Học
Montpellier và Pierre làm giảng nghiệm trưởng của Trường Lý Hóa (Ecole
de Physique et de Chimie). Năm 1895, Pierre Curie đậu bằng Tiến Sĩ Khoa
Học rồi vào mùa xuân năm 1894, trong thời gian nghiên cứu về hiện tượng
điện từ của các chất gang thép, Pierre Curie đã gặp Marie Sklodowski đến
học hỏi thêm kinh nghiệm. Khi mới gặp nàng Cử Nhân Khoa Học và Toán Học
của trường Đại Học Sorbonne, Pierre đã thấy có cảm tình và kính trọng
người thiếu nữ tài ba này. Lúc đó Pierre đã 35 tuổi, chàng vẫn sống độc
thân vì còn mải mê nghiên cứu. Sau vài lần gặp mặt và thảo luận với
Marie về Khoa Học, chàng thấy ngay ở nàng hình bóng của người vợ lý
tưởng. Đối với Marie, sau khi mối tình đầu tại Ba Lan tan vỡ, nàng muốn
xóa bỏ chuyện yêu thương. Nàng thấy Pierre rất xứng đáng nhưng vì còn
nhớ đến cha già, đến lời thề sẽ học thật nhanh để quay về sống bên cha
và phục vụ cho Tổ Quốc Ba Lan, nàng rời Paris. Khi tiễn nàng Marie về
nước, Pierre đã nói như van xin: "Cô là người có tài. Cô nên trở lại
nước Pháp để nghiên cứu Khoa Học.Cô không có quyền bỏ rơi Khoa Học". Marie
Sklodowski là kỹ sư đầu tiên của nước Ba Lan nhưng vào thời bấy giờ,
người ta không tin tưởng lắm vào tài năng của phụ nữ nên nàng đã không
được trọng dụng. Quá chán nản, ở quê nhà chưa đầy một năm, Marie quyết
định trở lại nước Pháp, nàng đã không thể bỏ rơi Khoa Học, xa cách
Pierre. 10 tháng sau, Marie nhận lời thành hôn với Pierre. Hôn lễ cử
hành rất đơn giản vào ngày 25/7/1895: ngoài những người thân trong gia
đình như Bác Sĩ Eugène là thân phụ của Pierre, Giáo Sư Sklodowski là
thân phụ của Marie, vợ chồng chị Bronia, anh Jacques, họ chỉ mời vài
người bạn thân thiết. Tại gia đình mới này, chỉ có Pierre kiếm ra tiền
mà số tiền kiếm ra cũng không nhiều, còn Marie vẫn chưa xin được việc
làm, Marie chỉ là một sinh viên học giỏi, một nhà khoa học tài ba. Sau
hai văn bằng Cử Nhân, nàng Marie lại đậu thêm văn bằng Thạc Sĩ Khoa Học
rồi tiếp tục nghiên cứu về hiện tượng từ tính của các chất gang thép.
Vào tháng 7 năm 1897, Marie sinh hạ được cô gái đầu lòng, đặt tên là
Irène. Từ nay, gia đình Curie lại có thêm nhu cầu mới. May thay, Pierre
đã xin được cho vợ vào làm phụ tá trong phòng thí nghiệm Vật Lý của mình
và cũng từ nay, bắt đầu sự nghiệp của nhà nữ bác học số một trên Thế
Giới. 3. Khảo Cứu Khoa Học.Nhân
được đọc các bài khảo cứu của nhà vật lý Henri Becquerel và sau khi đã
hỏi ý kiến của chồng, Marie Curie quyết tâm thám hiểm vào khu rừng vật
lý hãy còn âm u, ít ai biết tới. Thời bấy giờ, người ta chỉ thấy được
những chất lạ có đặc tính là phát ra tia sáng song chưa ai biết được là
có bao nhiêu chất như vậy và các chất này cùng các tia của chúng khác
nhau như thế nào. Các nhà vật lý đặt tên chung cho các chất kể trên là
"chất phóng xạ". Sau khi Roentgen tìm ra quang tuyến X, nhà bác học
Henri Becquerel đã nghĩ rằng tia phóng xạ có cùng nguồn gốc với quang
tuyến X. Rồi Henri Becquerel dựa vào ý tưởng trên và làm nhiều thí
nghiệm với các tia phóng xạ của chất Urane giống như các thí nghiệm đối
với quang tuyến X và đã nhận thấy rằng hai tia đó có cùng tính chất.
Becquerel tự hỏi tại sao có sự phóng xạ và các chất phóng xạ lấy năng
lượng từ đâu, dù rằng năng lượng rất nhỏ, để phân tích mà phát ra tia
sáng. Công cuộc khảo cứu của Becquerel mới chỉ là bước đầu. Sự hiểu biết
về các định luật phóng xạ phải đợi hai thiên tài Pierre và Marie Curie
mới phát kiến ra được. Mới
nghiên cứu trong ít lâu, bà Marie Curie đã nhận thấy rằng không phải cả
cục Urane có tính phóng xạ mà cục đá đó chỉ chứa một phần rất nhỏ chất
phóng xạ mà thôi. Tuy hiểu rằng tỉ lệ chất phóng xạ trong Urane ít,
nhưng bà Curie không biết rõ nó là bao nhiêu. Bà cho rằng tỉ lệ đó vào
khoảng một phần ngàn. Thật ra về sau, khi người ta được biết chính xác
thì tỉ lệ đó còn nhỏ hơn thế nhiều: một phần triệu. Nhưng công lao của
ông bà Curie chính là làm cho giới Khoa Học biết rằng có rất nhiều chất
phóng xạ khác nhau, dù rằng nhiều chất chỉ là biến thể của nhau và có
những chất không phóng xạ như chì, vàng… cũng là biến thể của các chất
phóng xạ. Y kiến này rất quan trọng vì nhờ đó mà người ta tìm ra được
cách phá nhân của nguyên tử và chế tạo ra bom nguyên tử sau này. Khởi
đầu, bà Curie tìm ra hai chất phóng xạ khác nhau, chất đầu tiên vào mùa
hè năm 1891 và được bà đặt tên là "Polonium" để tưởng nhớ nước Ba Lan
thân yêu của bà, chất thứ hai được gọi bằng tên "Radium", khám phá ra
vài tháng sau đó. Nhưng các công trình của ông bà Curie chưa được giới
Khoa Học chấp nhận ngay. Nhiều kẻ hoài nghi không công nhận có hai chất
Polonium và Radium. Họ viện lý rằng mỗi chất đều phải có các lý tính và
hóa tính. Vậy thì nguyên tử khối và phân tử khối của Radium là bao
nhiêu? Radium có ái lực với những chất nào? Muối của nó là gì? Nó màu gì
? Độ chẩy là bao nhiêu? Nhiều câu hỏi đã làm bù đầu hai nhà bác học trẻ
tuổi. Muốn trả lời các nhà hóa học đa nghi, Pierre và Marie Curie phải
tìm ra Radium nguyên chất. Nguyên liệu có chứa Radium là chất pechblend.Pechblend
là một chất dùng trong kỹ nghệ làm thủy tinh. Chất này rất đắt tiền mà
lượng Radium ở trong lại không nhiều. Với số tiền lương eo hẹp, hai nhà
bác học làm sao có thể tiếp tục công cuộc nghiên cứu? May thay, có một
kỹ nghệ gia thủy tinh người Bỉ nghe danh ông bà Curie, đã bằng lòng chở
sang Pháp cho hai nhà bác học hàng xe vận tải vụn pechblend mà nhà máy
không dùng tới. Lại thêm một điều may mắn nữa: ông Pierre xin được một
căn nhà cũ của Trường Đại Học Khoa Học, hai ông bà Curie liền chứa
pechblend và đặt luôn tại đây phòng thí nghiệm. Trong
4 năm trời từ 1898 tới 1902, sau khi gạn lọc 8 tấn pechblend, hai nhà
bác học đã tìm ra được 1 gam Radium nguyên chất. Đây là gam Radium đầu
tiên của thế giới và trị giá của nó lên tới 750 ngàn quan tiền vàng.
Radium quả là một chất kim đắt giá nhất. Từ nay chất Radium đã chính
thức được ông bà Curie "khai sinh", phân tử khối của nó là 225. Năm
1898, Trường Đại Học Sorbonne đang thiếu một chân Giáo Sư Vật Lý.
Pierre nộp đơn xin vì muốn kiếm ra một số lương cao hơn. Nhưng vì ông
không hề học qua một trường cao đẳng sư phạm hay Trường Bách Khoa nào
nên ông đã bị từ chối. Năm 1900, ông Pierre Curie xin được một chân Giáo
Sư tại Trường Bách Khoa với lương 2,500 quan một năm. Với số lương này,
gia đình Curie vẫn chưa đủ tiêu dùng. Trong khi đó, Trường Đại Học
Genève, Thụy Sĩ, bỗng nhiên gửi thư mời ông Pierre sang nhận chức Giáo
Sư Vật Lý với lương hàng năm 10,000 quan, lại được thêm hai người phụ tá
cùng một phòng khảo cứu đầy đủ dụng cụ. Thật là một may mắn không ngờ.
Nhưng tiếc thay, Genève lại ở quá xa, công ty thủy tinh Bỉ không chịu
chở pechblend sang đó. Giữa khoa học và tiền bạc, ông Pierre đã chọn
Khoa Học và đành viết thư cảm ơn ông Khoa Trưởng Trường Đại Học Khoa Học
Genève. It
lâu sau, ông Pierre Curie được vị Phó Khoa Trưởng Trường Đại Học
Sorbonne mời giảng dạy môn Vật Lý cho chứng chỉ Lý Hóa Nhiên (S.P.C.N.)
và bà Curie được nhận làm Giáo Sư Trường Cao Đẳng Sư Phạm (Ecole Normale
Superieure) dành cho nữ sinh viên tại Sèvres. Ngân quỹ gia đình đã khả
quan, từ nay hai ông bà Curie có thể yên tâm phụng sự cho Khoa Học. Năm
1902, kết quả của công trình khám phá ra chất Radium được công bố. Giáo
Sư Mascart do mến tài ông Curie nên đã cố khuyên ông nộp đơn xin vào
Hàn Lâm Viện Khoa Học nhưng đến ngày bỏ phiếu, các ông Hàn đã nhận ứng
viên đối lập là Amagat. Vào lúc này, Giáo Sư Paul Appell đã được cử làm
Khoa Trưởng Trường Đại Học Khoa Học Paris. Muốn an ủi Pierre, Appell xin
ông Tổng Trưởng Giáo Dục Pháp ban huy chương danh dự cho nhà bác học và
trước khi trao huy chương, Appell đã năn nỉ bà Curie khuyên chồng nên
chấp nhận huy chương đó. Nhưng ông Pierre đã từ chối vì ông chỉ cần một
phòng thí nghiệm, không cần tới một huy chương đeo ngực. Trong suốt cuộc
đời, ông Pierre Curie luôn luôn mong mỏi sẽ lập ra được một cơ sở khảo
cứu mà tất cả những ai muốn tìm tòi về chất phóng xạ đều được tự do xử
dụng. Sau
khi chất Radium được khám phá, danh tiếng ông bà Curie đã vượt ra khỏi
nước Pháp. Từ năm 1900, các viện đại học, các trung tâm khảo cứu tại các
nước Anh, Đức, Đan Mạch, Hoa Kỳ… đều gửi thư đến hỏi ông bà Curie về
chất Radium. Các nhà vật lý đua nhau tìm hiểu về tính phóng xạ như
Boltzmann, Crookes, Paulsen, Ramsay… họ đã tìm thêm được nhiều chất mới
như Mesothorium, Ionium, Protactinium, chì phóng xạ, khí Helium phóng
xạ… Năm
1903, bà Curie được Đại Học Sorbonne trao văn bằng Tiến Sĩ Khoa Học,
hạng tối ưu với lời khen ngợi của Hội Đồng Giám Khảo về luận án "Khảo
cứu về các chất phóng xạ" và cũng vào năm này, Hội Khoa Học Hoàng Gia
Anh gửi thư mời hai nhà bác học Curie sang diễn thuyết bên nước Anh. Sau
đó không lâu, nước Thụy Điển đã biểu quyết chia Giải Thưởng Nobel 1903
về Vật Lý, một nửa dành cho ông Henri Becquerel, một nửa tặng ông bà
Curie vì công trình khám phá ra chất phóng xạ. Ông bà Curie được lãnh
10,000 quan tiền vàng. Nhưng khi vừa được tin mừng về Giải Thưởng Nobel,
hai nhà bác học lại gặp phải nhiều chuyện bực mình: Những kẻ hiếu kỳ,
các phóng viên nhà báo đã bao quanh nhà, làm ồn ào, gây bận rộn cho hai
nhà bác học. Ông bà Curie vốn ưa thích sự yên tĩnh để làm việc, nên đã
không khỏi khó chịu khi các kẻ hiếu kỳ muốn coi ông bà như những minh
tinh màn bạc. Bà Curie đã phải nói: "Về Khoa Học, chúng ta chỉ nên để ý
đến sự vật mà đừng nghĩ tới nhân vật". Sau
khi các nước ngoài nhận rõ chân tài, ông Pierre Curie mới được nước
Pháp biết đến. Năm 1904, ông được Viện Trưởng Đại Học Sorbonne bổ nhiện
làm Gáo Sư Vật Lý thực thụ. Trước khi nhận lời, ông đưa ra yêu cầu lập
nên một phòng thí nghiệm. Lần này, Bộ Giáo Dục Pháp không còn làm những
chuyện viển vông như gắn huy chương cho nhà bác học nữa, mà bằng lòng
xây dựng một trung tâm nghiên cứu, chấp nhận cho nhà nữ bác học Curie
làm trưởng phòng Vật Lý, dưới quyền chồng và lại cho thêm hai nhân viên
phụ tá. Cũng vào năm 1904, hai nhà bác học có thêm một tin mừng khác: Bà
Curie vừa sinh hạ cô gái thứ hai và cũng là cô gái út: Eve Curie. Năm
1905, ông Pierre Curie được bầu vào Hàn Lâm Viện Khoa Học Pháp (Academy
of Sciences). Nhưng
vinh quang không đến với nhà bác học được lâu. Ngày 19 tháng 4 năm
1904, sau khi rời nhà xuất bản Gauthier-Villars để về nhà, không rõ ông
Pierre Curie bận tâm suy nghĩ điều gì trong lúc băng qua đường, ông đã
bị xe ngựa cán phải, vỡ óc chết ngay trên đường Dauphine tại Paris. Ông
Pierre Curie đã là một nhà vật lý học xuất sắc, một trong các vị sáng
lập ra nền Vật Lý Mới. Để ghi nhớ nhà bác học Pierre Curie, ngày 13
tháng 5 năm 1906, Trường Đại Học Sorbonne đặc cách mời bà Curie thay
chồng trong chức vụ Giảng Sư. Bà Marie Curie là nữ Giáo Sư đầu tiên của
Trường Đại Học Sorbonne, Paris. Bà
Marie Curie trở nên Giáo Sư thực thụ của Trường Đại Học Sorbonne vào
năm 1908. Cũng vào năm này, bà cho xuất bản cuốn sách nhan đề là "Các
Công Trình của Pierre Curie". Năm 1910, tác phẩm "Khảo cứu về tính phóng
xạ" (Traité de Radioactivité) dày 960 trang của bà Marie Curie đã là
công trình chứa đựng những kiến thức khoa học mới mẻ nhất của thời kỳ đó
về ngành học phóng xạ. 4. Giải Thưởng Nobel lần thứ hai.Danh tiếng của bà Marie Curie vang lừng. Rất nhiều trường Đại Học ở ngoại quốc gửi tặng Bà các văn bằng Tiến Sĩ Danh Dự. Năm
1910, nước Pháp dự định tặng bà huy chương Hiệp Sĩ nhưng bà Curie đã từ
chối vì nghĩ tới thái độ của ông Curie khi trước. Vài tháng sau, nhiều
người bạn đã khuyên bà ra tranh cử vào Hàn Lâm Viện Khoa Học. Cổ động
cho bà có nhà đại bác học Henri Poincaré, Bác Sĩ Roux, Giáo Sư Emile
Picard, các Giáo Sư Lippmann, Bouty và Darboux… nhưng tới kỳ bầu cử, vật
lý gia Edouard Branly thắng phiếu. Phải chăng các ông Hàn vẫn còn mặc
cảm đối với phụ nữ nên bà Curie không được thu nhận? Lại một lần nữa,
nước Thụy Điển sửa chữa những lỗi lầm của nước Pháp: Tháng 12 năm 1911,
bà Marie Curie được tặng thêm một giải thưởng Nobel về Hóa Học vì công
trình tìm ra chất Radium. Bà Curie là người duy nhất đã lãnh hai lần
giải Nobel, hơn hẳn các nhà bác học xưa và nay, kể cả nam lẫn nữ. Từ
năm 1911, các nhà trí thức Ba Lan có ý định thiết lập ở Varsovie một cơ
sở khảo cứu về chất phóng xạ và họ định mời bà Marie Curie về nước,
điều khiển trung tâm khảo cứu này. Tháng 5 năm 1912, một phái đoàn các
giáo sư Ba Lan sang Pháp, tìm gặp bà Curie. Bà Marie Curie vào lúc này
bị lôi kéo giữa lòng nhớ cố hương và các kỷ niệm về ông Pierre với ước
vọng một Viện Radium khi đó đang được xây dựng tại thành phố Paris. Cuối
cùng bà Curie đã gửi thư từ chối. Bà đặt tin tưởng vào tài năng nghiên
cứu của hai người Ba Lan đã từng phụ tá cho bà. Năm
1913, bà Marie Curie sang Ba Lan dự lễ khánh thành cơ sở khảo cứu chất
phóng xạ. Bà đã diễn thuyết về Khoa Học bằng tiếng mẹ đẻ trước một thính
giả rất đông đảo. Tháng 7 năm 1914, Viện Radium Paris được xây dựng
xong tại đường Pierre Curie. Đây là "Lâu Đài của Tương Lai", nơi mà
trước kia ông Pierre Curie đã hằng mong ước được sống tại đó để nghiên
cứu, tìm tòi, và giờ đây, bà Marie tiếp tục sở nguyện của chồng. Thế
Chiến Thứ Nhất bùng nổ. Khác với nhiều phụ nữ, bà Curie không xung vào
các đoàn nữ y tá mà lại nghĩ tới sự thiếu thốn của các nhà thương về
phòng chiếu quang tuyến. Bà liền lắp máy lên một chiếc xe hơi rồi cùng
với người con gái Irène, dùng xe quang tuyến này, đi chăm sóc các thương
binh tại nhiều mặt trận. Vì số thương binh càng ngày càng tăng, bà
Marie Curie đã phải lắp thêm 220 phòng quang tuyến ở cả trên xe lẫn dưới
đất. Bà lại dùng cả gam Radium duy nhất và vô giá vào việc điều trị các
nạn nhân chiến tranh. Ngoài ra, nhu cầu về các chuyên viên quang tuyến
khiến bà Curie đề nghị với Chính Phủ Pháp mở gấp một lớp huấn luyện.
Chương trình này được thực hiện tại Viện Radium và các giáo sư giảng dạy
gồm có bà Curie, cô Irène Curie và cô Marthe Klein. Năm
1918, Thế Chiến chấm dứt, mang lại hòa bình trên đất Pháp và nền độc
lập cho xứ Ba Lan, sau một thế kỷ rưỡi bị đô hộ. Trong nhiều năm trời,
bà Curie đã mang hết năng lực và tiền bạc đóng góp vào công cuộc chống
ngoại xâm. Bà đã tặng Chính Phủ Pháp số tiền thưởng Nobel. Chiến tranh
đã làm cho công cuộc khảo cứu của bà bị gián đoạn và sức khỏe của bà bị
suy giảm. Vào
tháng 5 năm 1920, bà Marie Curie tiếp nữ phóng viên William Brown
Meloney. Trong câu chuyện, bà Curie cho biết đang cần có một gam Radium
để tiếp tục công cuộc khảo cứu mà thứ kim chất đó lại quá đắt tiền. Vừa
cảm động, vừa kính phục, bà Meloney khi trở về Hoa Kỳ liền mở một cuộc
lạc quyên các phụ nữ Mỹ để mua Radium tặng nhà nữ bác học. Bà Meloney
lại khẩn khoản mời bà Curie sang Hoa Kỳ, song bà Curie rất e ngại đám
đông, e ngại sự quảng cáo thanh danh, nhưng cuối cùng, bà đành phải nhận
lời. Đầu tháng 5 năm 1921, bà Marie Curie cùng hai cô con gái xuống tầu
Olympic sang châu Mỹ. Ngày
20 tháng 5, Tổng Thống Hoa Kỳ Warren G. Harding đã trân trọng biếu bà
Marie Curie một gam chất Radium. Tại Philadelphia, bà Curie được trao
tặng các bằng cấp danh dự, các quà biếu, 50 gam chất Mesothorium và Huy
Chương John Scott của Hội Triết Học Mỹ Quốc. Ngoài ra, bà Curie còn là
Tiến Sĩ Danh dự của các Trường Đại Học Pittsburg và Columbia. Bà Curie
xuống tầu về nước vào ngày 28 tháng 6 năm đó. Do
sự phát minh ra cách trị liệu bằng chất phóng xạ, đầu năm 1922, Hàn Lâm
Viện Y Học Paris đã bầu bà Curie làm hội viên. Tháng 2 năm đó, bà Curie
cũng trở thành nhà nữ bác học đầu tiên của Hàn Lâm Viện Khoa Học Pháp.
Danh tiếng bà Marie Curie vang lừng. Bà được hân hoan đón tiếp tại A Căn
Đình, tại Y, Hòa Lan, Bỉ, Tiệp Khắc… Ngày 15/5/1922, Hội Quốc Liên chỉ
định bà Marie Curie làm hội viên của Tổ Chức Giáo Dục Quốc Tế. Nguyện
vọng của bà Marie Curie là được thấy một Viện Radium thành lập tại
Varsovie. Dự án xây dựng thành hình vào năm 1925 và bà Curie đã sang Ba
Lan để đặt viên đá đầu tiên cho Viện. Khi xây dựng xong, Viện Radium
Varsovie lại thiếu Radium để nghiên cứu. Tháng 10 năm 1929, bà Marie
Curie lại sang Hoa Kỳ. Tại đây, bà được đón tiếp rất trọng thể chẳng kém
gì lần đi trước và nước Hoa Kỳ một lần nữa lại giúp đỡ nhà nữ bác học.
Ngày 29/5/1932, Viện Radium Ba Lan được khánh thành đúng theo ý nguyện
của nhà nữ bác học lừng danh. Khi
đã ngoài 60 tuổi, bà Marie Curie vẫn còn hăng hái làm việc mỗi ngày 12
giờ. Dưới sự hướng dẫn của bà từ năm 1919 tới năm 1934, 483 tác phẩm
khoa học đã được các nhà vật lý và hóa học của Viện Radium phổ biến, và
trong số các công trình nghiên cứu khoa học này, riêng bà Curie có 31
tác phẩm. Từ
tháng 12 năm 1933, sức khỏe của bà Curie đã suy giảm. Bà đành phải ăn
uống theo lời chỉ dẫn của bác sĩ và đôi khi, bà trở về miền quê để sống
trong bầu không khí an lành. Rồi trong một chuyến đi chơi vào tháng 5
năm 1934, bà Curie bị cảm lạnh. Mặc dù lời khuyên cần tĩnh dưỡng của bác
sĩ, bà vẫn làm việc vì luyến tiếc thời giờ khảo cứu trong phòng thí
nghiệm. Bà Curie bị cảm lại. Bệnh trạng kéo dài hàng tháng. Người ta
nhìn thấy bà nằm liệt giường trong bộ y phục màu trắng với bộ tóc bạc
trắng như tuyết, và dưới vầng trán cao rộng, hai mắt bà nhắm lại, hai
cánh tay buông xuôi để lộ ra hai bàn tay xương xẩu đã bị các tia phóng
xạ ăn loang lổ nhiều chỗ. Bà Marie Curie tắt thở vào ngày 04 tháng 7 năm
1934 tại bệnh viện Sancellemoz, mặc dù các bác sĩ tài danh tận tâm chữa
trị.Bà Marie Curie đã chết vì bệnh hoại huyết (leukemia) do chính các
tia phóng xạ từ chất Radium phát ra. Trưa
ngày thứ Sáu, 06 tháng 7 năm 1934, tang lễ của nhà nữ bác học đã được
cử hành tại nghĩa địa Sceaux. Quan tài của bà được đặt lên quan tài của
ông Pierre Curie, đúng theo ý nguyện của bà là được gần chồng lúc sống
cũng như lúc chết. Bà
Marie Curie là nhà nữ bác học lừng danh đầu tiên của thế giới khoa học.
Bà đã đi tiên phong trong công cuộc khảo cứu chất phóng xạ. Ngoài việc
phụng sự Khoa Học, bà Marie Curie còn là một nữ công dân có lòng ái quốc
nhiệt thành, không những đối với Quê Hương mà còn với cả Tổ Quốc mà bà
nhìn nhận. Bà Marie Curie quả là nhân vật đã thực hiện hoàn toàn câu nói
của Đại Văn Hào người Pháp Victor Hugo: "Phụng sự Tổ Quốc mới chỉ là
một nửa. Nửa kia là phụng sự Nhân Loại ". |
|
Calendar
